Na XIV posiedzeniu Komisji w październiku 2010 r. został zaakceptowany, zgłoszony przez prof. Jacka Balucha, pomysł podjęcia przez Komisję badań nad historią i kulturą Orawy. Na XV posiedzeniu Komisji w październiku 2011 r. została zaprezentowana i przyjęta propozycja projektu pod tytułem „Orawa. Współczesność i historia” („Orava v minulosti a v súčasnosti“), którego koordynatorami zostali prof. Jacek Baluch i dr Alena Bartlová.
W ramach projektu powstać miała monografia naukowa w języku słowackim oraz jej polski odpowiednik, uzupełniony o elementy popularno-naukowe (przybliżające polskim odbiorcom niezbędny kontekst). W trakcie realizacji projektu plany wydawnicze zostały zmodyfikowane. Ostatecznie uzgodniono, że powstanie publikacja popularno-naukowa o mniejszej objętości, adresowana do dyplomatów, badaczy, turystów i innych osób zainteresowanych pogranicznym regionem orawskim.
Problematyce historii, kultury i języka tego regionu poświęcono konferencje „Orawa w słowackich i polskich badaniach” („Orava v slovenskom a poľskom výskume“, 2010), „Orawa dawna i współczesna“ („Orava v minulosti a dnes“, 2013), „Orawa: historia – etnologia – kultura“ („Orava: história – etnológia – kultúra“, 2014) oraz częściowo konferencję „Słowacko-polskie pogranicze w XX wieku“ („Slovensko-poľské pohraničie v 20. storočí“, 2015). Artykuły przygotowane w oparciu o wystąpienia konferencyjne zostały opublikowane w roczniku „Kontakty“, w numerach XII (2014), XIII (2015) i XIV (2016).
W 2018 r. opublikowano tomy „Studia Orawskie“ (w formie elektronicznej, w języku polskim) oraz „Oravské štúdie” (w formie książkowej, w języku słowackim). Artykuły autorów i autorek z obydwu krajów poświęcone zostały historii administracyjnej, sytuacji ekonomicznej, ważnym postaciom i pisarzom związanym z Orawą, dziennikom podróży, problematyce etnologicznej, dialektom orawskim i szkolnictwu mniejszościowemu po polskiej stronie Orawy. Polska wersja tomu jest dostępna na stronie: